Migotanie przedsionków (AF) jest najczęściej diagnozowaną arytmią i dotyczy niemal 2% populacji światowej. Częstość występowania wzrasta z wiekiem i niemal 9% osób po 80 roku życia prezentuje objawy migotania. AF charakteryzuje się brakiem koordynacji aktywności przedsionków i utratą zorganizowanego skurczu mięśni, co może skutkować rozwojem niewydolności serca, epizodami zatorowo-zakrzepowymi i niedokrwieniem serca.
Postępowanie z chorym z migotaniem przedsionków jest wielokierunkowe – opiera się na terapii farmakologicznej nakierowanej na kontrolę rytmu i częstości serca, kardiowersji elektrycznej, ablacji i antykoagulacji.
Migotanie przedsionków jest poważnym, nabierającym dużego znaczenia epidemiologicznego, zaburzeniem rytmu serca, które odpowiedzialne jest za znaczną śmiertelność w populacji. W krajach Unii Europejskiej, ilość osób z migotaniem przedsionków ocenia się na około 4,5 mln i ta liczba ciągle wzrasta. Zapadalność podwaja się z każdą dekadą życia człowieka, osiągając prawie 9% dla osób w wieku 80-89 lat.
Objawy kliniczne AF obejmują całe spektrum, od zupełnie asymptomatycznych przypadków aż do wstrząsu kardiogennego. Kiedy rozpoznaje się migotanie przedsionków, warto zastanowić się czy pacjent nie potrzebuje natychmiastowego umiarowienia.
Pacjenci wymagający natychmiastowej pomocy mogą prezentować:
Mniej ostre objawy to:
Przyczyny migotania przedsionków
Czynniki ryzyka AF obejmują wiek, długotrwałe nadciśnienie, chorobę zastawkową serca, przerost lewej komory, chorobę niedokrwienną serca, cukrzycę, palenie, każdą formę zapalenia mięśnia sercowego oraz płeć męską.
Przyczyny AF mogą być podzielone na:
Przyczyny sercowe:
Pozasercowe przyczyny:
Migotanie przedsionków jest niezależnym czynnikiem ryzyka udaru mózgu. Udar niedokrwienny i zatory tętnic obwodowych są, w wypadku migotania przedsionków, spowodowane skrzeplinami, których powstawanie jest promowane w arytmicznych przedsionkach. Około połowy starszych pacjentów z migotaniem przedsionków wykazuje współistniejące nadciśnienie tętnicze, co stanowi czynnik współobciążający wystąpieniem udaru. Trzeba bowiem pamiętać, że nadciśnienie jest nie mniej silnym i izolowanym czynnikiem ryzyka udaru niż AF.
lek. Radosław Sierpiński
Klinika Zaburzeń Rytmu Serca
Instytut Kardiologii w Warszawie,
Stowarzyszenie "Serce dla Arytmii"